Sự khác nhau giữa bột trà xanh và bột matcha
Bột trà xanh là gì?
Bột trà xanh (Funmatsucha) là loại bột được nghiền từ lá trà Sencha. Đây là loại trà xanh phổ biến nhất mà người Nhật thường uống hàng ngày. Sencha được trồng bình thường dưới ánh nắng mặt trời như các loại trà khác. Sau khi thu hoạch, toàn bộ lá trà sẽ được giữ nguyên gân, cuống lá và đem hấp, sấy khô rồi nghiền mịn bằng máy công nghiệp để tạo thành bột trà xanh.Bột trà xanh (Funmatsucha) là loại bột được nghiền từ lá trà Sencha. Đây là loại trà xanh phổ biến nhất mà người Nhật thường uống hàng ngày. Sencha được trồng bình thường dưới ánh nắng mặt trời như các loại trà khác. Sau khi thu hoạch, toàn bộ lá trà sẽ được giữ nguyên gân, cuống lá và đem hấp, sấy khô rồi nghiền mịn bằng máy công nghiệp để tạo thành bột trà xanh.
Bột trà xanh là thức uống yêu thích của người Nhật với nhiều công dụng tốt cho sức khỏeBột trà xanh là thức uống yêu thích của người Nhật với nhiều công dụng tốt cho sức khỏe
Chính vì vậy, bột trà xanh thường có màu xanh sẫm hoặc hơi ngả vàng. Do tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời, nên trong lá Sencha sẽ chứa nhiều Catechin (chất tạo vị chát) hơn, từ đó tạo cho bột trà xanh có hương vị đắng rõ, hậu vị thanh mát, ít ngọt và không mịn bằng bột matcha.
Giá thành của bột trà xanh cũng rẻ hơn nhiều so với bột matcha, vì quy trình sản xuất đơn giản hơn và không cần che phủ luống trà bằng các thiết bị chuyên dụng.
Bột trà xanh thường được sử dụng trong các mục đích như pha chế đồ uống đơn giản, làm bánh hoặc làm mặt nạ dưỡng da tự nhiên.
Bột matcha là gì?
Matcha (抹茶) là loại bột trà xanh cao cấp bắt nguồn từ Nhật Bản và được sản xuất với quy trình tinh tế. Nguyên liệu làm nên matcha chính là Tencha - những lá trà non được che chắn khỏi ánh nắng mặt trời bằng rơm hoặc lưới từ 2~3 tuần trước khi thu hoạch. Sau đó, lá trà được mang đi loại bỏ gân, cuống rồi hấp, sấy khô và nghiền thành bột mịn bằng các cối đá Granite truyền thống.
Phương thức canh tác đặc biệt, che chắn khỏi ánh nắng mặt trời trước khi thu hoạch của matcha
Bột matcha được nghiền chậm bằng cối đá Granite tạo thành bột siêu mịn
Phương pháp trồng đặc biệt này sẽ giúp chồi trà non phát triển chứa hàm lượng chất diệp lục và L-theanine cao, ít Catechin nên tạo vị ngọt hậu Umami, ít đắng chát so với những lá trà phát triển dưới ánh nắng trực tiếp. So với bột trà xanh thông thường, bột matcha sẽ có màu xanh lục tươi sáng hơn, hạt siêu mịn, dễ dàng đánh tan và tạo bọt mịn màng.
Bột matcha thường được sử dụng trong Trà Đạo truyền thống của người Nhật, hoặc làm nguyên liệu cho các món ngọt như bánh, cookie, kem, socola,..., đắp mặt nạ dưỡng da,...
So sánh tổng quan giữa bột matcha và bột trà xanh
Màu sắc khác biệt là điểm dễ dàng giúp phân biệt bột matcha và bột trà xanh
Bảng tóm tắt các tiêu chí phân biệt bột matcha và bột trà xanh
Dù là bột matcha hay bột trà xanh, mỗi loại đều có giá trị và những lợi ích tốt cho sức khỏe. Hãy lựa chọn theo nhu cầu sử dụng và ưu tiên của bạn để tận dụng tối đa lợi ích từ trà xanh nhé !
Phân biệt các phẩm cấp của bột matcha Nhật Bản
Tại Nhật Bản, không phải tất cả bột matcha đều giống nhau. Dựa trên phần nguyên liệu lá trà được sử dụng và quy trình chế biến, bột matcha được phân chia thành nhiều phẩm cấp có chất lượng và phục vụ cho những nhu cầu, trải nghiệm khác nhau.
Bột matcha được phân cấp dựa trên nhiều tiêu chí như: vùng đất canh tác, giống trà, thời gian thu hoạch lá trà, quy trình sản xuất,... Các yếu tố này lần lượt tác động đến màu sắc, kết cấu, thành phần dinh dưỡng, hương vị, mục đích sử dụng cuối cùng và chất lượng tổng thể của các loại bột matcha.
Các phẩm cấp của bột matcha Nhật Bản
Ceremonial Grade - Matcha dành cho nghi lễ và trải nghiệm tinh tế
Ceremonial Grade Matcha là loại bột matcha cao cấp nhất, được sản xuất từ những búp trà non đầu mùa xuân, tại những vùng trồng trà nổi tiếng như Uji-Kyoto hay Shizuoka và trải qua quy trình chế biến tỉ mỉ. Lá trà được hấp, sấy và nghiền mịn bằng cối đá truyền thống, tạo nên loại bột mịn như lụa với màu xanh ngọc tươi sáng đặc trưng. Thông thường, matcha dòng Ceremonial sẽ có độ mịn từ 5-10 micromet, mịn như phấn và tinh khiết.
Ceremonial Grade Matcha đẳng cấp ở cả màu sắc, hương vị và hình thái sau khi pha chế
Loại matcha này sở hữu mùi thơm tươi mát, nhẹ mùi tảo biển, vị ngọt thanh và hậu vị Umami tinh tế – mang đến trải nghiệm đầy chiều sâu cho người thưởng thức. Nhờ hàm lượng diệp lục cao, ceremonial grade matcha có màu xanh đậm hơn đáng kể so với các loại matcha khác.
Matcha nghi lễ thường được dùng trong trà đạo truyền thống Nhật Bản, nơi người ta đánh bột matcha với nước ấm bằng chổi Chasen mà không thêm đường hay sữa để giữ trọn vẹn hương vị nguyên bản.
Với giá thành và chất lượng cao, Ceremonial Matcha được ưu ái sử dụng trong các buổi Trà đạo
Với chất lượng nguyên liệu tinh tuyển và quy trình sản xuất công phu, matcha ceremonial grade có giá thành cao nhất trong các loại matcha và thường dành cho những ai muốn thưởng thức bột matcha đúng chuẩn và thuần khiết nhất.
Premium Grade – Bột matcha cao cấp cho thưởng thức hàng ngày
Premium Grade Matcha là loại bột matcha cao cấp có chất lượng đứng thứ hai sau Ceremonial Grade Matcha, được đánh giá cao nhờ hương vị hài hòa, màu sắc tươi sáng và kết cấu mịn màng. Thông thường, loại matcha này được sản xuất từ vụ thu hoạch trà đầu tiên hoặc kết hợp giữa vụ đầu và vụ hai, tạo nên hương vị đậm đà hơn một chút so với matcha nghi lễ nhưng vẫn giữ được độ thanh khiết cần thiết.
Loại matcha này có độ mịn vừa phải từ 10-15 micromet. Với màu xanh lá tươi sáng cùng mùi hương trong trẻo và hậu vị nhẹ nhàng không quá đắng, không quá ngọt giúp Premium Grade Matcha trở thành lựa chọn lý tưởng để thưởng thức nguyên chất hoặc pha chế cùng sữa như: matcha latte, cocktail matcha hay tham gia vào công thức các món tráng miệng tinh tế như bánh matcha, panna cotta hay tiramisu.
Premium Grade Matcha là lựa chọn lý tưởng để pha chế matcha latte
Có thể nói đây chính là loại matcha linh hoạt, vừa đủ chất lượng để uống trực tiếp, vừa đủ đậm để pha chế và nấu ăn nhờ giá thành phải chăng hơn loại nghi lễ, hàm lượng caffeine thấp hơn, đồng thời vẫn mang lại lợi ích cho sức khỏe như chất chống oxy hóa và tăng cường tập trung.
Culinary Grade – Bột matcha dùng sáng tạo pha chế và ẩm thực
Culinary Grade Matcha là loại bột matcha lý tưởng cho pha chế đồ uống sáng tạo và ứng dụng vào các công thức nấu ăn, làm bánh. Được sản xuất từ những lá trà đến từ vụ thu hoạch thứ hai, thứ ba hoặc thậm chí thứ tư - tức những lá trà đã tiếp xúc nhiều hơn với ánh nắng mặt trời, loại matcha này có màu xanh đậm hơn, vị chát rõ rệt, ít ngọt và mang hậu vị đậm đà – tất cả tạo nên sự cân bằng hoàn hảo khi kết hợp cùng các nguyên liệu khác trong thức uống và món ăn.
So với matcha nghi lễ (ceremonial grade) hay matcha uống hằng ngày (premium grade), kích thước hạt Culinary Grade Matcha lớn hơn một chút từ 15-20 micromet, kết cấu hơi sần do được nghiền trong thời gian ngắn hơn, giúp tăng độ bám và hòa quyện tốt trong các công thức matcha latte, trà sữa matcha, thạch rau câu, bánh nướng, kem lạnh, mì matcha, hoặc các món ăn mặn như sốt trộn, nước chấm và gia vị.
Culirany Matcha ứng dụng trong pha chế món Matcha Coconut hấp dẫn
Culinary Grade Matcha dùng làm bánh vẫn giữ được trọn vẹn hương vị matcha
Ngoài ra, chính nhờ lượng catechin cao do tiếp xúc lâu với ánh nắng mặt trời nên loại matcha này có khả năng giữ màu tốt trong môi trường nhiệt cao, nơi các loại matcha tinh tế hơn có thể mất đi hương vị ban đầu.
Với giá thành hợp lý, hương vị đậm đà và tính ứng dụng cao, bột matcha culinary grade là lựa chọn lý tưởng cho đầu bếp, thợ làm bánh và những người yêu thích sáng tạo món ăn với matcha – từ bếp gia đình đến các cơ sở sản xuất thực phẩm chuyên nghiệp.
Industrial Grade Matcha là phấm cấp thấp nhất được sử dụng trong công nghiệp thực phẩm
Ngoài ra, ngày nay còn có thêm Industrial Grade Matcha. Đây là loại matcha chất lượng thấp nhất, thường được sử dụng trong sản xuất thực phẩm công nghiệp. Nó có thể được làm từ các phần khác nhau của cây trà xanh, thường có màu sắc và hương vị không đồng đều.
Cách phân biệt phẩm cấp bột matcha một cách đơn giản bằng ngón tay
Một trong những cách đơn giản nhưng hiệu quả để đánh giá chất lượng bột matcha là thử nghiệm bằng ngón tay. Phương pháp này giúp bạn dễ dàng nhận biết bột matcha chất lượng cao so với loại thông thường.
Sử dụng ngón tay để phân biệt các phẩm cấp của bột matcha
Cách thực hiện như sau:
Rắc một lượng nhỏ bột matcha lên một tờ giấy trắng, sau đó dùng ngón tay ấn nhẹ vào bột, kéo và vẽ một đường thẳng. Nếu bột mịn, đường vẽ rõ ràng, đều và dài, thì đó là dấu hiệu cho thấy bạn đang sử dụng bột matcha chất lượng cao – được nghiền mịn và xử lý cẩn thận. Ngược lại, nếu bột có cảm giác thô, đường vẽ bị ngắt quãng, không đều hoặc quá ngắn, rất có thể đây là loại matcha cấp thấp hơn.
Làm thế nào để chọn được loại bột matcha phù hợp nhất ?
Việc chọn đúng loại bột matcha phù hợp với mục đích sử dụng không chỉ giúp bạn tận hưởng trọn vẹn hương vị mà còn tối ưu chi phí và hiệu quả sử dụng. Mỗi phẩm cấp matcha đều có đặc điểm riêng và phù hợp với từng cách dùng khác nhau.
Lựa chọn bột matcha đúng mục đích sử dụng để tận hưởng trọn vẹn hương vị và tối ưu chi phí
Ví dụ, Ceremonial Grade – loại matcha cao cấp nhất – có hương vị tinh tế, ngọt dịu và hậu vị umami đặc trưng. Nếu dùng loại này để làm bánh hoặc chế biến ở nhiệt độ cao, bạn sẽ dễ dàng làm mất đi những đặc tính quý giá, gây lãng phí không cần thiết. Ngược lại, nếu sử dụng Culinary Grade, loại dùng nấu ăn để pha uống trực tiếp, bạn có thể gặp phải vị đắng gắt và mùi hăng không mấy dễ chịu.
Không chỉ ảnh hưởng đến hương vị, việc chọn đúng phẩm cấp matcha còn giúp bạn đảm bảo chất lượng dinh dưỡng, đặc biệt quan trọng nếu bạn dùng matcha để detox, làm đẹp da hoặc hỗ trợ thiền định. Mỗi loại matcha mang lại lợi ích khác nhau, vì vậy hiểu rõ sự khác biệt sẽ giúp bạn lựa chọn matcha phù hợp nhất với nhu cầu cá nhân.
Gợi ý cách chọn mua matcha chuẩn chất lượng Nhật Bản
Để đảm bảo chọn được bột matcha chuẩn chất lượng Nhật Bản, bạn cần chú ý đến một số tiêu chí quan trọng sau:
Ưu tiên sản phẩm đến từ các vùng trồng trà nổi tiếng như Uji (Kyoto), Shizuoka hay Nishio (Aichi) – đây là những vùng có truyền thống sản xuất matcha lâu đời, nổi tiếng với kỹ thuật canh tác và quy trình chế biến nghiêm ngặt.
Lựa chọn sản phẩm có thông tin minh bạch về nguồn gốc nguyên liệu, vụ thu hoạch, phương pháp xay bằng đá granite và các chứng nhận chất lượng từ Nhật Bản.
Quan sát bằng mắt và mũi: Matcha chất lượng cao thường có màu xanh ngọc tươi sáng, mùi hương thanh nhẹ, kết cấu mịn như phấn, dễ đánh tan trong nước nóng.
Tránh mua những loại bột trà xanh hay bột matcha giá quá rẻ, không rõ xuất xứ hoặc không có chứng nhận rõ ràng – vì rất có thể đây là hàng pha trộn, kém chất lượng và không đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.
Mỗi phẩm cấp của bột matcha hay bột trà xanh đều có vai trò riêng và khi được chọn đúng cách, bạn sẽ cảm nhận được trọn vẹn hương vị tinh túy và văn hóa trà đạo Nhật Bản trong từng chén trà. Để yên tâm khi chọn mua các sản phẩm trà xanh chính hãng Nhật Bản, đừng ngần ngại ghé ngay cửa hàng Hachi Hachi nhé !
Hachi Hachi tổng hợp
